علائم و درمان سرطان دهان

سرطان از سلول‌هایی تغییر یافته‌ تشکیل شده است که به شکلی غیر قابل کنترل در حال رشد هستند.
این سلول‌های تغییر یافته (ناهنجار) معمولا آن‌قدر رشد می‌کنند تا غده یا توده‌ای تشکیل دهند
که به آن تومور گفته می‌شود. هم‌چنین، سلول‌های سرطانی می‌توانند در نواحی اطراف خود نیز رشد کنند (به این نواحی تجاوز کنند).
و می‌توانند به سایر بخش‌های بدن نیز گسترش یابند.
به این وضعیت متاستاز گفته می‌شود. سرطان دهان نوعی از سرطان است که از دهان یا گلو آغاز می‌شود.
سرطان دهان نسبتا شایع است، و اگر در مراحل اولیه‌ی بیماری اقدامات درمانی آغاز شوند،
این نوع سرطان کاملا قابل درمان است.
معمولا یک پزشک یا دندان پزشک می‌تواند سرطان دهان را در مراحل اولیه تشخیص دهد،

زیرا دهان را می‌توان به راحتی مورد معاینه قرار داد.

انواع سرطان دهان عبارت هستند از:

الف. سرطان سلول سنگفرشی، که شایع‌ترین نوع سرطان دهان است
ب. سرطان دهان زگیلی
پ. سرطان غدد بزاقی

۱. چه کسانی در معرض خطر سرطان دهان هستند؟

عامل خطر شامل هر چیزی می‌شود که ممکن است احتمال ابتلا به یک بیماری را افزایش دهد.
شاید علت اصلی بروز سرطان هنوز شناخته نشده باشد.
ولی عوامل خطر می‌توانند احتمال ابتلای آدم‌ها را به سرطان افزایش دهند.
برخی از عوامل خطر ممکن است تحت کنترل انسان نباشند.
ولی ممکن است بتوانید برخی دیگر از این عوامل را تغییر دهید.

شیوع سرطان دهان در مردان دو برابر بیش‌تر از زنان است.
به علاوه، تحت شرایط زیر احتمال ابتلا به این سرطان بیش‌تر می‌شود:

الف. استفاده از تنباکو در گذشته
ب. مصرف سنگین مشروبات الکلی
پ. قرار گرفتن بیش از اندازه در معرض آفتاب
ت. ابتلا به عفونت ویروس پاپیلوم انسانی
ث. کمبود میوه‌ها و سبزی‌ها در رژیم غذایی
ج. تحریک مزمن دهان، مثلا به دلیل وجود دندان مصنوعی بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از سایز دهان
چ. مصرف دانه‌ی بتل
ح. برخی از وضعیت‌های ارثی خاص، نظیر کم خونی فانکونی

درباره‌ی عوامل خطر ابتلا به سرطان دهان و راهکارهای پیشگیری از این بیماری با پزشک متخصص مشورت کنید.

۲. آیا می‌توان از بروز سرطان دهان پیشگیری کرد؟

هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از تمام انواع سرطان‌های دهان و گلو وجود ندارد.
ولی با کنترل برخی از عوامل خطر این بیماری می‌توانید خطر ابتلا به آن را کاهش دهید:

الف. ترک مصرف تمام انواع تنباکو
ب. دوری کردن از دود تنباکوی سایر آدم‌ها (دود دست دوم)
پ. خودداری از نوشیدن الکل
ت. محافظت از بدن در برابر تابش نور ماوراء بنفش
ث. پیشگیری از بروز عفونت ویروس پاپیلوم انسانی
ج. مصرف مقدار زیادی میوه و سبزی
چ. استفاده از دندان مصنوعی مناسب و اندازه‌ی دهان

۳. سرطان دهان چه علائمی دارد؟

معمولا با مشاهده‌ی تغییرات غیر معمول در دهان می‌توان به بروز این نوع سرطان پی برد. علائم سرطان دهان عبارت هستند از:

الف. ایجاد زخم روی لب‌ها یا داخل دهان که درمان نمی‌شود
ب. ایجاد یک غده روی لب، داخل دهان، یا داخل گلو
پ. بروز لکه‌های سفید یا قرمز رنگ روی لثه‌ها، زبان، یا دیواره‌ی دهان
ت. خونریزی، درد، یا بی‌حسی غیر معمول در دهان
ث. احساس گرفتگی در گلو
ج. دشواری در جویدن یا بلع
چ. احساس درد هنگام جویدن یا بلع
ح. گلو دردی که درمان نمی‌یابد
خ. ورم اطراف آرواره
د. لق شدن یا احساس درد دندان
ذ. ایجاد غده، ورم، یا توده روی گردن که از بین نمی‌رود
ر. کاهش وزن غیر منتظره
ز. ایجاد تغییر در صدا
ژ. احساس درد در گوش

بسیاری از این علائم ممکن است توسط سایر مشکلات و بیماری‌ها نیز ایجاد شوند.
ولی اگر چنین علائمی را در خود مشاهده کرده‌اید، باید بی‌درنگ به پزشک مراجعه کنید.
تنها پزشک متخصص می‌تواند این نوع سرطان یا هر نوع بیماری دیگر را با اطمینان تشخیص دهد.

۴. سرطان دهان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

معمولا ابتلا به سرطان دهان هنگام انجام معاینات معمول دندان‌پزشکی یا آزمایش‌های پزشکی مشخص می‌شود.
پزشک متخصص می‌تواند نشانه‌های سرطان‌دهان را هنگام انجام معاینات معمول بررسی کند.
اگر چنان‌چه فرد بیمار هر یک از علائم سرطان دهان را در خود مشاهده کند، باید با پزشک متخصص اطلاع دهد.

اگر پزشک متخصص به سرطان دهان مشکوک شود،

برای اطمینان از صحت یا عدم صحت تشخیص خود به انجام برخی معاینات و آزمایش‌ها می‌پردازد.
پزشک متخصص پرسش‌هایی را درباره‌ی سابقه‌ی بیماری، علائم،

عوامل خطر، و سابقه‌ی خانوادگی این بیماری از فرد بیماری می‌پرسد.
هم‌چنین، پزشک داخل دهان بیماری را نیز معاینه خواهد کرد.
به علاوه، وی ممکن است انتهای دهان و گلو را با استفاده از آینه‌های کوچک یا لوله‌های نازک، انعطاف‌پذیر، و نورانی معاینه کند.
این لوله لارنگوسکوپ‎ گفته می‌شود که مخصوص معاینه‌ی حنجره و حلق است.

نمونه‌برداری فقط راهی است برای تایید تشخیص سرطان.

در این فرایند، تکه‌های کوچکی از بافت جدا می‌شوند و برای بررسی وجود سلول‌های سرطانی در آن به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند.

بعد از تایید تشخیص سرطان‌دهان، آزمایش‌های دیگری نیز به عمل خواهد آمد.
این آزمایش‌های به تشخیص مرحله‌ي سرطان کمک می‌کنند.
مرحله‌ی بیماری به این معنی است که سرطان چه‌قدر و تا چه وسعتی در بدن گسترش یافته است (متاستاز)

۵. چگونه می‌توان سرطان دهان را درمان کرد؟‌

انتخاب روش‌های درمانی به نوع سرطان‌دهان، نتایج آزمایش‌ها، و مرحله‌ی بیماری بستگی دارد.
هدف از درمان ممکن است مداوای کامل بیماری، یا کنترل سرطان، یا کمک به حل مشکلات ناشی از سرطان باشد.
فرد بیمار باید درباره‌ی گزینه‌های درمانی، اهداف درمان،

و خطرات و عوارض جانبی احتمالی روش‌های درمانی با گروه پزشکی صحبت کند.
از دیگر مسائلی که باید به آن‌ها فکر کرد می‌توان به احتمال نیاز به انجام عمل جراحی و رسیدن به شرایط سلامتی پایدار اشاره کرد.

انواع روش‌های درمانی برای سرطان ممکن است موضعی یا کلی (سیستمیک) باشند.
درمان‌های موضعی شامل برداشتن، از بین بردن،

یا کنترل سلول‌های سرطانی در یک ناحیه‌ی خاص از بدن هستند.
انجام عمل جراحی و پرتودرمانی جزء درمان‌های موضعی به شمار می‌روند.

جراحی یکی از درمان‌های رایج برای این نوع سرطان است.
درمان‌های کلی یا سیستمیک به منظور نابودی یا کنترل آن دسته از سلول‌های سرطانی به کار می‌روند، که به سایر نواحی بدن منتقل شده‌اند.
شیمی‌درمانی به صورت قرص یا تزریق دارو به عنوان یک درمان سیستمیک شناخته می‌شود.
اقدامات درمانی برای سرطان دهان ممکن است شامل یک روش درمانی یا ترکیبی از روش‌ها باشد.

سرطان دهان ممکن است از طرق زیر درمان یا کنترل شود:‌

الف. جراحی
ب. پرتودرمانی یا رادیوتراپی
پ. شیمی‌درمانی
ت. درمان هدفمند سرطان
ث. مراقبت‌های درمانی

۶. درمان‌های سرطان دهان چه عوارض جانبی به همراه دارند؟

درمان‌های سرطان از قبیل شیمی‌درمانی و پرتودرمانی می‌توانند به سلول‌های سالم نیز آسیب بزنند.
این مسئله می‌تواند باعث بروز برخی عوارض جانبی نظیر ریزش مو، زخم شدن دهان، و استفراغ شود.
فرد بیمار باید درباره‌ی عوارض جانبی احتمالی و راه‌های کنترل آن‌ها با پزشک معالج خود صحبت کند.
برخی روش‌ها و برخی داروها وجود دارند که ممکن است به کنترل یا پیشگیری از بروز این عوارض جانبی کمک کنند.

بعد از انجام عمل جراحی برای درمان سرطان دهان، فرد بیمار جهت سازگاری با راه‌های جدید خوردن،
نوشیدن، صحبت کردن، و نفس کشیدن، به مراقبت‌های بیش‌تری نیاز دارد.
انواع تغییراتی که در وضعیت فرد بیمار ایجاد می‌شود به نوع عمل جراحی بستگی دارد.

۷. چگونه با سرطان دهان مقابله کنیم؟

بسیاری از آدم‌ها هنگام مقابله با سرطان دچار نگرانی، افسردگی، و استرس می‌شوند.
قرار گرفتن تحت درمان سرطان می‌تواند فشار زیادی بر ذهن و جسم بیمار وارد کند.
فرد بیمار باید دائما درباره‌ی مشکلات و نگرانی‌های‌اش با گروه پزشکان معالج‌اش صحبت کند.
وی جهت تسکین اثرات سرطان و علائم آن بر زندگی روزمره باید با گروه پزشکی نهایت همکاری را داشته باشد.

در این شرایط باید به نکات زیر توجه کرد:‌

الف. صحبت کردن با خانواده و دوستان
ب. درخواست کمک و مشاوره از گروه پزشکی یا مددکار اجتماعی
پ. صحبت با یک مشاور روانشناس
ت. صحبت کردن با یک روحانی
ث. مشورت با پزشک معالج برای تجویز و مصرف داروهای ضد افسردگی یا اضطراب
ج. حفظ و ادامه‌ی فعالیت‌های اجتماعی
چ. پیوستن به یک گروه پشتیبان بیماران سرطانی
به علاوه، اقدامات درمانی برای سرطان تاثیرات شدیدی بر وضعیت جسمی نیز می‌گذارند.

فرد بیمار برای حفظ بیش‌تر سلامتی‌اش باید راه‌های زیر را نیز امتحان کند:

الف. رعایت یک رژیم غذایی سالم، مصرف بیش‌تر غذاهای پروتئینی یا حد ممکن
ب. نوشیدن مقدار زیادی آب، آب میوه، و سایر مایعات سالم
پ. حفظ فعالیت بدنی
ت. استراحت به اندازه‌ی کافی
ث. مشورت با گروه پزشکان معالج جهت یافتن راه‌هایی برای کنترل عوارض جانبی درمان‌های سرطان
ج. مصرف داروها طبق دستورالعمل گروه پزشکی

۸. در چه مواردی باید با پزشک معالج تماس گرفته شود؟‌

پزشک معالج درباره‌ی موارد لازم جهت تماس یا مراجعه به گروه پزشکان با فرد بیمار صحبت می‌کند.
فرد بیمار، در صورتی که با هر یک از موارد زیر مواجه شد، باید با پزشک معالج تماس بگیرد:

الف. مشاهده‌ی علائم جدید یا وخیم‌تر شدن وضعیت علائم بیماری
ب. بروز نشانه‌هایی از عفونت نظیر تب
پ. بروز عوارض جانبی درمان سرطان که بر کارکردهای روزانه‌ی زندگی تاثیر می‌گذارند یا با استفاده از دارو یا سایر روش‌ها بهبود نمی‌یابند

فرد بیمار باید درباره‌ی نشانه‌ها و موارد لازم برای تماس با گروه پزشکان با پزشک معالج خود صحبت کند.
وی باید از راه‌های تماس با گروه پزشکان معالج بعد از وقت اداری، و هم‌چنین آخر هفته‌ها و روزهای تعطیل آگاه شود.

۹. نکات کلیدی درباره‌ی سرطان دهان

نکاتی درباره‌ی استفاده‌ی حداکثری از طول مدت یک جلسه‌ی ملاقات با پزشک:

الف. آگاهی کامل از دلایل مراجعه به پزشک و چیزهایی که انتظار دارید از این ملاقات به دست بیاورید
ب. پیش از مقالات با پزشک، پرسش‌های‌تان را در جایی یادداشت کنید
پ. داشتن یک همراه که در پرسیدن پرسش‌ها کمک‌تان کند و بعدها، پاسخ‌های پزشک و سایر موارد ضروری را به یادتان بیندازد
ت. در طول جلسه‌ی ملاقات با پزشک تشخیص‌های جدید، و هر گونه دارو، روش‌ درمانی، یا آزمایش جدید را در جایی برای خودتان یادداشت کنید.
هم‌چنین، هر گونه دستورالعمل یا توصیه‌ی جدید پزشک را نیز یادداشت کنید
ث. از دلایل تجویز یک دارو یا روش درمانی جدید، و میزان و نحوه‌ی کمک آن‌ها به درمانی بیماری‌تان آگاه شوید؛

هم‌چنین، در مورد عوارض جانبی آن‌ها نیز اطلاعاتی کسب کنید
ج. درباره‌ی روش‌های جایگزین درمانی نیز سوالاتی از پزشک معالج بپرسید
چ. از اهمیت و دلیل توصیه‌ی انجام یک آزمایش یا روند درمانی جدید، و هم‌چنین معنی نتایج آزمایش جدید آگاه شوید
ح. از پزشک معالج بپرسید، در صورتی که از داروهای تجویزی استفاده نکنید، یا آزمایش‌های و سایر روش‌های درمانی را انجام ندهید، چه اتفاقی خواهد افتاد
خ. در صورت تعیین وقت ملاقات بعدی تاریخ، ساعت، و دلیل ملاقات را نیز یادداشت کنید
د. در صورت ایجاد هر گونه پرسش، از راه‌های تماس مستقیم با پزشک معالج آگاه شوید
منبع : rochester

آیا میدانید مصرف سبوس برنج از ابتلا به سرطان جلوگیری میکند ؟